....W więzieniu tym trzymano przestępców kryminalnych, których sprawy znajdowały się w stadium śledztwa. W związku ze wzmożonymi aresztowaniami w okresie powstania styczniowego, kiedy Cytadela Warszawska będą ca więzieniem śledczym politycznym, nie mogła pomieścić wszystkich więźniów, Pawiak przekształcony został z kryminalnego więzienia śledczego w więzienie polityczne, na terenie którego działała w latach 1863-1865 Tymczasowa Komisja śledcza (...) Na całość składało się więzienie męskie, czyli właściwy Pawiak, i więzienie kobiece, zwane Serbią (...) Nazwa pochodzi od szpitala wojskowego (...) Jedynie wspomnienia dra Zygmunta Śliwickiego poświęcone są działalności szpitala więziennego zarówno na oddziale męskim, jak i kobiecym. Pozostałe zaś wspomnienia - to 16 wspomnień z Pawiaka męskiego i 14 z Serbii (...) Cztery więźniarki - izolatki, o których pisze dr Czuperska, zamieściły swoje wspomnienia w tym tomie, a mianowicie: Maria Maniakówna, Irena Lipińska, Wanda Ossowska i Maria Jaszczukowa (...) Najwcześniejszego okresu dotyczą wspomnienia więźniów nie pełniących funkcjiL Tadeusza Drewnowskiego, Barbary Wiśniewskiej-Sokołowskiej, i Tadeusza Reka.(...). Stan dobry, oprawa płócienna trochę pobrudzona, kartki pożółknięte |